1- استنباط و استخراج احکام و فتوا دادن به آن.

2- اداره امورات جامعه اسلامی مانند صلح و جنگ و پیمان بستن با دولت ها و غیر اینها.

3- قضاوت بین مردم، یکی از وظایف مجتهد است و بر مسلمانان نیز لازم است در امور قضاوت و حل و فصل اختلافات خود به مجتهد مراجعه کنند و احکام او را بر خود نافذ بدانند و رجوع کردن به قاضیان حکام جور بر خلاف مصالح اسلام بوده و جائز نیست.

4- اداره امورات حسبیه مثل حفظ اموال یتیمان، تولیت اوقاف، گرفتن وجوهات از قبیل خمس و زکات و غیر این ها و صرف آنها در راه ها و مواردی که به صلاح اسلام و مسلمین است.

5- حکم کردن در ماه رمضان و غیره

مجتهدی که تقلید از او جایز است چند شرط دارد، اول اینکه مرد باشد، دوم بالغ باشد، سوم عاقل باشد، چهارم شیعه دوازده امامی باشد، پنجم حلال زاده باشد، ششم زنده باشد، هفتم عادل باشد، هشتم بنابر احتیاط اعم باشد.

با توجه به شرایط بالا چگونه می توان مجتهی را که تقلید از او جایز است شناخت؟

1- خود انسان یقین به اجتهاد کسی داشته باشد مثل آنکه خود از اهل علم باشد و بتواند مجتهد را بشناسد.

2- دو نفر عالم عادل، مجتهد بودن کسی را تصدیق کنند به شرط آنکه دو نفر عالم عادل دیگر مخالفت نکنند.

3- عده ای از اهل علم که به گفته آنان اطمینان پیدا می شود مجتهد بودن کسی را تصدیق کنند.

اسلام دارای اصول و فروع است. اصول اسلام همان حقایقی است که هر مسلمان باید با دلیل و برهان به آنها معتقد باشد و تقلید در آنها جایز نیست اما فروعات اسلام دارای احکام واجب و حرام و مستحب و مکروه است که مسلمان ها باید در این احکام به مجتهد جامع الشرایط مراجعه نموده و بر طبق فتوی و دستور او عمل نماید و این را تقلید می نامند.